2023’te ilham veren 100 kadın: Körfezli Canan Dağdeviren listede…

BBC‘nin açıkladığı listede insan hakları avukatı Amal Clooney, sinema yıldızı America Ferrera, feminist Gloria Steinem, eski ABD First Lady’si Michelle Obama, güzellik şirketi sahibi Huda Kattan, Ballon d’Or ödüllü futbolcu Aitana Bonmatí ve yapay zeka (AI) uzmanı Timnit Gebru gibi isimler yer alıyor.

Listedeki diğer isimlerden bazılarıysa şöyle:

Afroze-Numa / Çoban – Pakistan

Afroze-Numa, Vahanlı Son kadın çobanlardan biri. Neredeyse 30 yıldır keçi, yak ve koyunlarla iç içe yaşıyor. Sürüsünü her yıl 4 bin 800 metre yükseklikteki otlaklara götürüyor. Elde ettiği geliri çocuklarının eğitimine harcamış ve köye de refah getirmiş. Afroze-Numa vadide ayakkabısı olan ilk kadın.

Sofia Kosaçeva / İtfaiyeci – Rusya

Kosaçeva, aslen opera şan öğretmeni. 2010’da bir grup itfaiyeciyle tanıştıktan sonra hayatı değişti.

İtfaiyeci oldu ve Rusya’daki orman yangınlarıyla mücadeleye katılacak gönüllüleri eğitmek için bir topluluk oluşturdu. Bu, ülke çapında 25’ten fazla gönüllü grubun gelişmesine yol açtı. Ta ki topluluğu ‘istenmeyen kuruluş’ ilan edilip Rusya şubesi kapatılana kadar. O süre zarfında ülke genelinde yüzlerce yangının söndürülmesine de katkıda bulundu. Kosaçeva ayrıca gönüllü orman itfaiyecileri için orman yangınlarını önleme ve kontrole almada en kapsamlı Rusça veri tabanı olarak kabul edilen bir web sitesi kurdu.

Fabiola Trejo / Sosyal psikolog – Meksika

Fabiola Trejo, Meksika’da kadınlar için cinsel adaleti teşvik etmeyi amaçlayan çalışmaların öncülerinden.

Bazı eşitsizliklerin kadınları cinsel açıdan daha savunmasız hale getirdiğini savunuyor. Konuşmaları, bilimsel araştırmaları ve uygulamalı atölye çalışmalarıyla insanların hazzı, orgazmı ve mastürbasyonu bu sorunların üstesinden gelecek şekilde keşfetmesine yardım ediyor.

Michelle Obama / Avukat – ABD

ABD’nin eski First Lady’si Michelle Obama, kız çocuklarının eğitimi için çalışma yürüten küresel örgütleri destekleyen Girls Opportunity Alliance’ı (Kız Çocukları İçin Fırsat İttifakı) kurdu.

Canan Dağdeviren / Bilim insanı, mucit – Türkiye

ABD’deki Massachusetts Institute of Technology’de (MIT) doçent olan Canan Dağdeviren kısa bir süre önce meme kanserinin ultrasonla erken teşhisi için giyilebilir ‘elektronik sütyen’ icat etti.Düzenli kanser taraması yaptırmasına rağmen 49 yaşında geç evre meme kanseri teşhisi konan ve altı ay sonra hayatını kaybeden teyzesinden esinlendi.

CANAN DAĞDEVİREN KİMDİR?

Canan Dağdeviren, 1985 yılında İstanbul'da doğdu, aslen Sivaslıdır. İlk ve orta eğitimini Kocaeli'de tamamladı. 2007’de Hacettepe Üniversitesi Fizik Mühendisliği bölümünden mezun oldu.Sabancı Üniversitesi Malzeme Bilimi ve Mühendisliği programındaki yüksek lisans eğitimini 2009'da tamamladı. Aynı yıl Fulbright bursu kazanarak UIUC'da Malzeme Bilimi ve Mühendisliği bölümünde doktora eğitimine başladı. Bu süreçte esnek ve katlanabilir, deri üstüne yapıştırılabilir veya giyilebilir elektronik aletler üzerine çalışmalar yaptı.Doktora derecesini Aralık 2014’te aldı. Medikal teknoloji alanında çalışarak pilsiz çalışan giyilebilir bir kalp çipi (PZT MEH) ve cilt kanserini teşhis eden bir cihaz geliştirdi. Forbes'in 30 Yaş Altı Bilim İnsanı listesinde de yer aldı.Kendisi bilime olan merakında iki dönüm noktası olduğunu belirtmektedir. Bunlardan ilki babasının kendisine Marie Curie hakkında hediye ettiği bir kitap, ikincisi ise Erdal İnönü'den bizzat aldığı Anılar ve Düşünceler adlı eserdir.Özellikle Erdal İnönü ile tanışmasının lisedeki alan seçiminde etkili olduğunu ifade etmiştir. Ayrıca motivasyonunun düşük olduğu zamanlarda Mustafa Kemal  Atatürk'ten ilham aldığını da bir demecinde açıklamıştır.

 

Kaynak: BBC