15 Kasım 1937 yılında altı arkadaşı ile birlikte Elazığ Buğday Meydanında asılarak idam edilen Seyid Rıza, bugün Kocaeli’de anıldı. İzmit Belediye iş Hanında bulunan Dersimliler Derneğinde gerçekleşen anma töreni Kocaeli Dersimliler Derneği Başkanı Ruhi Çelik’in ev sahipliğinde yapıldı. Avrupa Birliği Eski Bakanı Ali Haydar Konca, HDP İl Eş Başkanları Mehmet Selim Akboğa ve Leyla Aygün, HDP İzmit İlçe Eş Başkanı Metin Fırat, EMEP İl Başkanı Arzu Erkan, Eğitim Sen Kocaeli İl Temsilcisi Suphi Yıldırım, Sağlık Emekçileri Sendikası Kocaeli Şube Başkanı Murat Harata ve dernek üyeleri katıldı.
“DERSİM KANIN VE GÖZYAŞININ COĞRAFYASINA ÇEVRİLDİ”
Açıklamayı Dersimliler Derneği Başkanı Ruhi Çelik Gerçekleştirdi. İdamının 84. Yılında Seyit Rıza ve Arkadaşlarını unutmadık diyerek konuşmasına başlayan Ruhi Çelik, “Dün özür dileyenler bugün asılan pankartları söktürdüler. Bu tutarsızlığın şaşırtıcı bir yanı yok. Bunlar eninde sonunda gidecek ve şehitlerimize gereken saygıyı gösterebileceğiz. Türkiye’de hak ihlallerinin en uç noktaya geldiğini görüyoruz. Bir şekilde güçlerimiz birleştirmenin kaçınılmaz olduğu bir noktadayız. Osmanlı’nın bakiyesi üzerine kurulan ulus devletin, tekçi paradigmasına itiraz geliştiren Dersim, 1935 yılında çıkarılan Tunceli Kanunu ile sisteme entegre edilmeye çalışıldı. Tekçi ve mukaddesatçı programa direnç gösteren rıza toplumu Dersim; 1937’den itibaren kanın ve gözyaşının coğrafyasına çevrildi” ifadelerini kullandı.
“TÜM İNSANLIĞA KARŞI SUÇ İŞLENDİ”
Sözlerinin devamında Başkan Çelik, “Dersim kimliğinin ve kültürünün Dersim toplumu içerisindeki temel aktarımcısı konumundaki, başta Seyid Rıza olmak üzere, halk önderleri hukuksuz bir şekilde yargılanıp, idam edildikten sonra başsız ve çaresiz kalan Dersim halkına karşı, tarihte eşine az rastlanılır bir sürgün, kırım, müsadere ve saldırganlıkla, tartışmasız bir soykırım uygulandı. 1937 yılında, başta Saan Ağa, Alişêr ve Zarife olmak üzere halk önderlerine yönelik yapılan suikastlar ve 15 Kasım idamları, 1938 kırımının adeta yol haritası oldu. Halkımızın Roza Şaê dediği zamanlar yaşandı. Mağaralara sığınan kadın ve çocuklar zehirli gazlarla katledildi, köylerinden toplanan masum insanlar ayırım gözetmeksizin kurşuna dizildi veya uçurumlardan atıldı. Bu uygulamalarla, sadece Dersim'e karşı değil, aynı zamanda tüm insanlığa karşı da suç işlendi” dedi.
“AYNI UYGULAMAYI MEVCUT İKTİDAR SÜRDÜRÜYOR”
Başkan Çelik konuşmasının devamında şu ifadeleri kullandı: “Bugün başta bizlere ve bütün demokratik kamuoyuna, insanlığa karşı işlenmiş bu suçun teşhir edilmesini ve bütün insanlık huzurunda lanetlenmesini sağlamak sorumluluğu düşmektedir. Dersim’de gerçekleştirilen soykırımın başlıca sorumlusu, farklılıkları düşman olarak kodlayıp yok etmeye çalışan ırkçı ideolojidir. Onun günümüzdeki devamı ise, aynı uygulamayı 84 yıl sonra bile sürdüren mevcut siyasal iktidardır. Dersim’de, İdamların 84. Yıl anmaları için hazırlanan afişler yırtıldı, anma programları yasaklandı.
“MEZAR YERLERİ BUGÜN BİLE BELLİ DEĞİL”
1937-1938, Dersim halkına yönelik baskı ve asimilasyon politikalarının toptan bir imha haline dönüşme tarihidir. 15 Kasım 1937 tarihinde Dersim’in önde gelenleri, seyitleri idam edildi. İdam edilenlerin mezar yerleri bugün dahi belli değildir. Dersim 84 yıldır, yaralarını sarmaya, inkar edilmişliğini aşmaya, eşit yurttaşlık hakkını kazanmaya ve tabi atalarının mezar yerlerini bulmaya çalışıyor. Tarihi hatırlamanın ve katledilenlerin anıları önünde saygıyla eğilmenin; ileriki süreçlerde ülkemizde benzeri kitlesel katliamların engellenmesi, insan haklarına saygılı, kendi iç barışını sağlamış demokratik bir toplumun kurulabilmesi için çok önemli olduğuna inanıyoruz”
Dersimliler tarafından yapılan açıklamada maddeler halinde günümüzde yapılması gerekenler şu şekilse sıralandı:
- Arşivler açılsın, “Dersim” ismi iade edilsin.
- Soykırımdan kaynaklı Dersim halkından özür dilensin.
- Sürgünler, kayıplar ve evlatlık alınan çocukların listesi açıklansın.
- 1937 yılında yapılan mahkeme tutanakları kamuoyu ile paylaşılsın
- İdam edilen Seyid Rıza ve diğer önderlerin mezar yerleri açıklansın.
Yorum yazarak Kocaeli Gazetesi Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Kocaeli Gazetesi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Kocaeli Gazetesi editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Kocaeli Gazetesi değil haberi geçen ajanstır.
Şimdi oturum açın, her yorumda isim ve e.posta yazma zahmetinden kurtulun. Oturum açmak için bir hesabınız yoksa, oluşturmak için buraya tıklayın.
Yorum yazarak Kocaeli Gazetesi Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Kocaeli Gazetesi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Kocaeli Gazetesi editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Kocaeli Gazetesi değil haberi geçen ajanstır.
Yorumlar
(12)Objektif - Dersimde dünya tarihine geçecek bir katliam yapılmıştır bunu inkar ederek gerçekler sümenaltı edilemez tüm dünyanın bildigi bir katiamdır, nasılki almanların yahudi katliamını, amerikan devletinin yerli katliamını sırpların boşnak katliamını reddedmek ahmaklıktır buda aynısıdır, sadece kendini kandırır reddeden, çocuklar kundaktaki bebekler süngülenerek uçurumdan munzur çayına atıldılar, köylüler mağaralara doldurularak üzerlerine gaz sıkıldı canlı canlı yakıldılar, inanmayanlar operasyona katılan askerlerin anılarını okusun internetten bulup dinlesin, inanmayan tbmm deki yazışmaları araştırsın, inanmayan sabiha gölçenin anılarını okusun, kendisi söylüyor köyden kaçan köylülerin üzerine uçaktan nasıl bombalar attığını, Türkiyede iki kesim var hikayelere inanan biri dinci kesim, digeri ulusalcı kesim, ikiside kendi hikayelerine inanıyor gerçegi reddediyor.
6 Ok - Seyit rizanin resmine bakinca hic steril gozukmuyor.
Tuzsuz - Yorumların hiç birinde devletin bu eylemi neden gerçekleştirdiği anlatılmamış.Tıpkı Devlete karşı ayaklanan pkk gibi ayaklanan aşiretlere gereken ders verilmiştir o zaman. Kantarın topuzubiraz fazla kaçmıştır o kadar. Ama isyan başlatan her insan grubu dünyada güllerle karşılanmaz. En son örneği Suriye.
Şahin - Bu çağda bu kafa Sabiha Gökçenin uçaktan attığı kimyasal bombalar ile vahşice katledilen sivil halk kundaktaki bebeler kadınlar yaşlı insanlar mı devlete isyan bayrağı açmış devlet ile savaşmış. Kimyasal bombalar ile yapılan acımasız bir katliamı dahi sadistçe hisler ile meşru ve doğru göstermeye çalışıyorsun utanmadan, sen hangi çağda yaşıyorsun ? bir kediye zulmedildi diye ülke ayağa kalkarken senin gibi çoluk çocuk katliamına meşru diyen sadist ruh hastaları tedavi edilmeli.
Turna - Sivas'ta katliam yapıldı, 33 kişi öldürüldü diye, KAHROLSUN ŞERİAT diye bağıranlar 30 bin Alevinin kütlediği Dersim soykırımı için neden KAHROLSUN CHP, KATİL CHP diye bağırmaz. CHP şeriatçı değil diye mi susuyorsunuz, Neden SABİHA GÖKÇEN HAVALİMANI adına itiraz etmiyorsunuz, orasının adı İKLİPLİ ATIF hava limanı olsaydı söylemediğinizi bırakmazdınız. CHP dersimde katliam yapar sonra gider CHP ye oy verisiniz, Celladına Stockholm Sendromu ile bağlı olanlar.
Gurbetci Vatandas - Tam bir akil tutulmasi,Stockholm sendromu nunda dibini cikarttiniz,1950 ye kadar hangi parti iktidardaydi?1938 e kadar CHP nin genel baskani ayni zamanda cumhur baskani kimdi?Dersim de tas üstünde tas birakmayan Teyyareci kimdi? Seyit Riza yi tuzaga düsüren kallesce oyuna getiren kimdi?gercekleri bildiginiz halde sacmalamayin susun sessiz kalin kendinizi gülünc duruma düsürmeyin.
Dost - Vallahi Kocaeli İli de artık ne olduğu belli olmayan bir İl oldu.Eskiden böyle değildi.Şimdi ne ararsan var...
Gerçek Alevi Benim - burada hiç bir şekilde o günkü yönetimin ismi geçmiyor o katliamları kim yaptırdı kimler emir verdi kim uçak ile bombaladı ve bombalayanın hala ismi neden bir havaalanında ismi neden sesiniz çıkmıyor siz katilinize aşık olmuşsunuz çünki o zamana ait bir çok pislik ortaya çıkacak diye korkuyorsunuz oysa alevilik bu değildi değilmi
Tarih H Öğretmeni - gerçekleri bütün yalın çıplaklığı ile açıklarlarsa sistem çöker sistem korku bu
Gurbetci Vatandas - Seyit Riza yi katleden zihniyete tapiyorsunuz.devlet adina 1936 da yapilan zuläm icin özür dileyen basbakan kimdi???Zulmü yapan hangi iktidardi???bir dersimli cikipta diyemiyorki Munzur u kizil yapan CHP iktidari fasist tek parti yönetimidir.
Rambo - Teyzen miydi o başbakan? İsim açıkla, sallama. Bilgisi olmayanın konuştuğu ülkeye Türkiye denir. En son hangi kitabı okuduk desem, Cinali dersin.
ALİ VELİ - ARŞİV AÇILSIN. SEYİT RIZA'NIN NE OLDUĞU ORTAYA ÇIKSIN.
Yazılan yorumlardan Kocaeli Gazetesi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz. Sitemizin Topluluk Kurallarına uymayan yorumlar yayınlanmaz. Yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Kocaeli Gazetesi editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Kocaeli Gazetesi değil haberi geçen ajanstır.