Büyük Taarruz devam ediyor

26 Ağustos 1922 sabahı 05.30’da Türk topçusunun yarım saat süren topçu hazırlık ateşinden sonra tümenler düşman mevzilerine girmişler, tel engelleri ve tahkimli mevzileri birer birer aşarak hedeflerine ilerlemişlerdir.

25/26 Ağustos gecesi Ahır Dağı’nın geçitlerinden düşman gerisine sızan 5’inci Süvari Kolordusu düşmanı arkadan kuşatmaya başlamış ve Afyon-Uşak kara ve demiryolunu ele geçirerek düşmanın geri çekilmesini önlemiştir.

27 Ağustos öğleden sonra derinlikte beş ayrı mevzi ile korunan Afyon ele geçirilmiş ve düşmanın en güçlü 1’inci Kolordusu çözülmeye başlamıştır. Düşmanın en güçlü tümenlerinin savunduğu Tınaztepe ve Çiğiltepe aynı gün ele geçmiştir.

28 ve 29 Ağustos günlerinde devam eden muharebelerde, 2’inci Ordu, sürekli taarruzlarla ihtiyatın çoğunluğunu üzerinde bağlamış. 1’inci Ordu düşman kuvvetlerini batıdan ve güneyden kuşatmış, 5’inci Süvari Kolordusu süratle kuzeye ilerleyerek 1’inci Ordunun kuşatmasını tamamlamıştır.

1’inci Kol. K’ nı Gn. Trikopis’in bütün ısrarlarına rağmen, İzmir’den savaşı idare eden Yunan Ordusu Baş. K. Gn. Hacı Anesti, ihtiyat kolordusunu bir bütün olarak kullanamamış, parça parça ihtiyatları muharebeye sokmuştur. Yunan kolorduları yeni cephe tutmak istemişlerse de buna muvaffak olamamışlardır. Ancak 5’inci Süvari Kolordusunun süratle kuzeye doğru çıkmasına, piyade tümenleri yetişememiş ve açılan kuşatma çemberinden, Uşak istikametinde 4 Yunan tümeni çekilmiştir. Bu durum fark edilmiş, bir kısım Süvari tümenleri geri gönderilerek ve piyade tümenlerinin de süratleri arttırılarak çember kapatılmıştır. Artık Başkomutanlık meydan muharebesi verilerek düşman Anadolu’nun bağrında imha edilecektir.

30 Ağustos 1922 günü akşamı çember içinde kalan 5 Yunan tümeni imha edilmiştir. Başkomutanın verdiği;

“Ordular ilk hedefiniz Akdeniz’dir ileri” emri ile takip harekâtı başlamış ve birlikler 09 Eylül 1922 günü İzmir’e ulaşmışlardır.

02 Eylül 1922’de, Kafkas Tümen Komutanı Yarbay Halit Akmansü tarafından; Yunan Ordusu Başkomutanı General Trikopis, General Diyenis, General Dimaras ve Albay Vandelis esir alınıp, Batı Cephesi Komutanına getirildi. Mustafa Kemal Paşa; General Trikupis’i misafir gibi karşıladı ve kendisine;

- “Üzülmeyiniz general, askerlerin bir harp talihi vardır. Bazen bu talih ters tecelli edebilir, siz görevinizi yaptınız” dedi.

Gn.Trikopis, muhatabının kim olduğunu öğrenmek ister.

-“Siz hangi birliğin komutanısınız? Tümen komutanı mısınız? Kolordu komutanı mısınız, rütbeniz nedir? diye sorar. Mustafa Kemal Paşa,

-“Ben Başkomutanım” deyince, Gn. Trikopis hayret ederek;

- “Siz Başkomutan olarak ateş hattının içindesiniz, bizim ordunun komutanı Hacı Anesti İzmir’de buraya 400 km uzaklıkta, taarruz başladıktan sonra, sizin güneyden bizi kuşatacağınızı değerlendirerek, ihtiyat Kolordusunu emrime vermesini kendisine teklif ettim, ancak kabul ettiremedim” demiştir. Mustafa Kemal Paşa Gn Trikopis’e sigara ve çay ikram ederek bir isteğinin olup olmadığını sorar. General Trikopis,

-“Aileme hayatta olduğumu bildirirseniz çok memnun olurum, eşim Büyükada’da” diye, mahcup ve üzgün bir şekilde söyler. Mustafa Kemal Paşa, İstanbul’a Yunan Büyükelçiliğine telgraf çekilmesini emreder ve onun heyecanını yatıştırdıktan sonra, General Trikopis’e hatalarını harita başında açıkladı. Taarruz başlayıp Yunan cephesi yarılınca Kral Konstantin Hacı Anesti’yi Başkomutanlıktan azil ederek General Trikopis’i Başkomutan atamıştır. Gn.Trikopis, Anadolu’daki Yunan Ordusunun Başkomutanı olduğunu öğrenemeden esir olmuştur. Bunun sebebi; Türk süvarilerinin yıldırım sürati ile giderek Yunan muhabere irtibatlarını kesmeleri ve muhabere birliklerimizin düşman haberleşmesini ele geçirmiş olmalarıdır. Mustafa Kemal Paşa, Gn. Trikopis’e; “İhtiyat kolordusuna emir verebilirdiniz çünkü siz başkomutan olmuştunuz” deyince, Gn.Trikopis iyice şaşırmıştır. Mustafa Kemal Paşa Kral Konstantin’in gönderdiği telgrafı göstermiştir. Gn Trikopis de hayret ifade ederek;- “Bizim Başkomutanımız Yunan Kralı Atina’da, Küçük Asya Ordusu Komutanı Hacı Anesti Yanis ise İzmir’de, Kraldan gelen telgraf da sizde, mağlubiyetimizin sebebini şimdi daha iyi anladım” demiştir.

General Trikopis daha sonra esir mübadelesinde Yunanistan’a gönderilmiş ve her Cumhuriyet Bayramında Türkiye’nin Atina Büyükelçiliğine gelerek, Atatürk’ün resmi önünde saygı duruşunda bulunmuş, Atatürk’e olan hayran-lığını göstermiştir.

30 Ağustos Zaferi ile vatan topraklarını zalim düşmanın işgalinden kurtaran ve bu hürriyet havasını bizlere tekrar kazandıran, aziz şehitlerimizi ve kahraman gazilerimizi başta Gazi Mustafa Kemal Paşa ve bütün silah arkadaşları olmak üzere rahmetle, minnet ve şükran duygularımızla kutluyoruz.

30 Ağustos Zafer Bayramı kutlu olsun.