Ayasofya

532-537 yılları arasında Bizans İmparatoru I. Justinianus tarafından yaptırılan Ayasofya, İstanbul’un en önemli simgelerinden biri. Atatürk döneminde müze olan Ayasofya,2022 Nisanda AKP Hükümeti tarafından halka açıldı. Bizimkiler, Unesco Mirası olan 1500 yıllık Ayasofya’da ibadet etmek için hücum ettiler, yarıştılar. Hatta 1500 yıllık tarihi tahta kapı kemirildi, koparıldı.

Evet, yanlış okumadınız. Hristiyanlara göre kutsal üçlemeyi temsil eden üç ana kapıdan en büyüğü olan kutsal kapısı Camiye çevrildikten sonra vatandaşlar tarafından tahrip edildi. Unesco sormuş Ayasofya’nın 1500 yüzyıllık kapısını kim yedi diye? Yedi metre yüksekliğindeki meşe ağacından yapılmış olan kapının parçalarını şifa olsun diye yiyenler olduğu gibi, parçaları evlerine huzur bereket olsun diye götürülenler olduğu söylendi.

Yetkililer hemen harekete geçip, tahrip edilen tarihi kapıyı onardı ve kapı kalın camla koruma altına aldılar ama iş işten geçmişti. Bir kapıyı, bir tarihi, siyasi şov uğruna koruyamadık. Osmanlı fethin nişanesi olarak kabul edilen ve kıymet verilen Ayasofya Cami onarımı tarihler boyu sürdü.

Ünlü Usta Mimar Sinan’ın Ayasofya’ya yaptığı eklemeler düzenlemeler, bu insanlık mirasının bugün hâlâ ayakta kalmasında çok büyük rol oynadı. Roma döneminde defalarca kubbeleri ve duvarları çöken Ayasofya, Mimar Sinan'ın düzenlemelerinden sonra, bunca depreme rağmen yıkılmadı. 2. Selim döneminde binanın yorgunluk emareleri göstermesi üzerine Ayasofya 110 yıl sonra yeniden onarıma aldı. Biz ne yaptık ibadete açtık. Ayasofya çok yorgun. Olası bir İstanbul depreminde yıkılabilir. Ayakta kalması için ne yapmak gerekiyorsa yapılmalı.

Kültür ve Turizm Bakanlığı Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi'nde kapsamlı yenileme çalışmalarına başladı. Bu güzel bir haber. Ayasofya’nın döneminde en kapsamlı restorasyonu için Bilim Kurulu oluşturuldu. İyi güzel de bir yandan korumak için restorasyon yapmak, diğer yandan ibadete açmak ne kadar zıt kavramlar. Gerekiyorsa ibadete kapatılmalı. Bu bir siyasi zaaf değil, tarihi korumak olur.

Geri adım atmak değil, İstanbul’u fed eden fatih Sultan Mehmet’e ve Ayasofya’yı güçlendirip günümüze kadar ayakta kalmasını sağlayan Mimar Sinan’a saygı ve minnet duymak olur. Bazı sosyal medya hesaplarında "Ayasofya 38 milyar dolara Vatikan'a satıldı.

Restorasyon 50 yıl sürecek " paylaşımları iddiası ortaya atıldı.

İletişim Bakanlığı bu iddiaları yalanlayarak “ 1'inci etabın Ocak 2024’te, ikinci etabın ise 3 yıl içinde tamamlanması planlandığını açıklandı.

Umarız öyle olur.

Yoksa tarihte de birçok kez tamirat görmüş Ayasofya, depreme dayansa bile cehalete dayanamaz.