KOCAELİ SINIRLARINDA CUMHURİYET DÖNEMİ  DÜZENLEMELERİ

1925-1926 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi’ne göre

Kocaeli Vilayeti kazaları: İzmit, Adapazarı, Geyve, Kandıra, Hendek, Yalova, İznik ve Karamürsel.

1928 - 1929 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Yıllığı’na göre

Kocaili Vilayeti kaza ve nahiyeleri: 

İzmit merkez kaza;    3 nahiye: Budaklar, Uzuntarla ve Bahçecik ve 180 köy, Adapazarı kazası;      4 nahiye: Karasu, Sapanca, Akyazı, Söğütlü ve 245 köy,

Kandıra kazası;         3 nahiye: Akçaova, Şeyhler, Kaymas (Salmanlı) ve 482 köy,

Gebze kazası;                         3 nahiye: Darıca, Mollafenari, Taşköprü ve 117 köy,

Karamürsel Kazası; 1 nahiye: Yalova ve 77 köy,

Geyve kazası;                         2 nahiye:  Akhisar, Taraklı ve  191 köy,

Hendek kazası;          59 köy

2 Aralık 1929

Yalova, Kocaeli vilayetinin Karamürsel kazasına bağlı nahiye iken, kaza haline getirilerek İstanbul vilayetine bağlanmıştır (TBMM Zabıt Ceridesi, III. Dönem, C. 14, s. 3).

1936

15 Haziran 1936 Gölcük, ilçe oldu.

3012 Sayılı Kanun'la 24 köyden kurulan "Gölcük İlçesi" emri 15 Haziran 1936 günü gelmiş ve kaymakam vekâletine İl Emniyet Direktörü Bay Şerif Bener ve tahrirat katipliğine Adapazarı Tahrirat Katibi Şükrü, tayin edilmişlerdir (Türkyolu, 08. 07. 1936).

Karayakuplu nahiyesi Tavşancıl'a naklolundu

Gebze ilçesine bağlı Karayakuplu nahiyesinin Tavşancıl'a nakli hakkında Umumi Meclis'in verdiği karar Dahiliye Vekaleti'nce kabul olundu.

Gebze kazası dahilinde yeniden kurulan Tavşancıl nahiyesine: Nahiye merkezi Tavşancıl köyü olmak üzere Şemsettin, Naip, Kalburcu, Aşağı Hereke, Yukarı Hereke, Çerkeşli köyleriyle  Karayakuplu, Sevindikli, Kutluca, Alihocalar ve Karaali Divanları bağlanmıştır. 1936 yılındaki bu düzenleme ile

İzmit merkezine: Belen, Dere, Sipahiler, Kaşıkçı, Himmetli, Çavuşlu, Karagüllü, Osmanlı ve Cuma divanları köyleri,

Mollafenari nahiyesine: Kargalı ve Duraklı divanı köyleri bağlandı (Türkyolu, s. 3, 30.09.1936,).

1954

14 Haziran 1954 Sakarya İli kuruldu.

Kocaeli Vilayeti’ne bağlı Adapazarı Kazası’nda Sakarya adıyla yeniden bir vilayet kurulması hakkında 14 Haziran 1954 de kabul edilen "6419 Numaralı Kanunla Kocaeli Vilayeti’ne bağlı Adapazarı Kazası kaldırılarak merkezi Adapazarı olmak ve yine Kocaeli Vilayeti’ne bağlı Akyazı, Geyve, Hendek ve Karasu kazalarını ihtiva etmek üzere Sakarya adıyla yeniden bir vilayet kurulmuş ve eski Adapazarı Kazasını ihtiva eden nahiye ve köyler Sakarya Vilayeti’nin merkez kazasına bağlanmıştır"(Hürsöz, 16 Haziran,1954).

Kandıra İlçesi Kaymas nahiyesine bağlı Döğdüren, Küçükhataplı, Büyükhataplı, İmamlar ve Karadere köyleri Adapazarı kazası merkez nahiyesine 27 240 sayılı kararname ile bağlandı (28 Ekim 1954) (Konukçu, & Şahin, Cumhuriyet Döneminde Adapazarı ve Çevresinde Mülki Yapılanma, Sakarya İli Tarihi, II/885).

1959

01 Nisan 1959, Şeyhler Nahiyesi Kaynarca adıyla ilçe oldu

Şeyhler nahiyesi, merkezi Hocaköy olmak üzere Kaynarca adı ile ilçe olması kararı 17 Kasım 1958'de Kocaeli Vilayet Meclisi'nde, alınmış, 01 Nisan 1959'da TBMM kararı ile Kaynarca ilçesi kurulmuştur. 03 Nisan 1959 günlü  Hürsöz Gazetesi'ne göre "Kaynarca halkı ilçe olmanın büyük bayram ve sevincini kutlamaya başladı. Bu münasebetle yapılan tarihi törende Vali ve Belediye Reisimiz Sayın Ekmel Çetiner ile mebuslar ve binlerce halk hazır bulundu".

1966

29 Ocak 1966, Kaynarca ilçesi Sakarya iline bağlandı


Kaynarca [Şeyhler] ilçesi, Kaynarcalıların isteği üzerine TBMM kararı ile 29 Ocak 1966'da Kocaeli’den alınarak Sakarya Vilayeti’ne bağlanmıştır.


1995

06 Haziran 1995, Altınova ilçe oldu ve Yalova İli’ne Bağlandı

6 Haziran 1995 tarihli Bakanlar Kurulu kararı ile merkezi Altınova kasabası olmak üzere Kocaeli’de Altınova ilçesi kurulmuştur. Karamürsel’e bağlı Kaytazdere, Subaşı, Çavuşçiftliği, Havuzdere, Hersek, Tavşanlı, Ahmediye, Örencik, Sermayeci, Tevfikiye, Aktoprak, Fevziye, Karadere, Soğuksu (Ayazma), Tokmak köyleri Altınova İlçesine bağlanmıştır. Altınova İlçesi'nin aynı yıl yeni kurulan Yalova İli’ne katılması ile Kocaeli, son büyük kaybını yaşamıştır.

2008

06 Mart 2008 Kocaeli'de ilçe sayısı 12'ye yükseldi

6 Mart 2008 tarihli 5747 nolu Kanun’la 2/9/1993 tarihli ve 504 sayılı Yedi İlde Büyükşehir Belediyesi Kurulması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’de belirtilen İZMİT BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ’NİN ADI KOCAELİ BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ OLARAK DEĞİŞTİRİLMİŞTİR. Kocaeli Büyükşehir Belediyesi sınırları içinde Başiskele, Çayırova, Darıca, İzmit, Dilovası, Kartepe adlı 6 yeni ilçe kurulmuş; Kandıra, Karamürsel, Gebze, Körfez, Derince ve Gölcük ile ilçe sayısı 12 olmuştur. Merkez ilçe İzmit'in adı kullanılmayarak, 1993'ten itibaren Saraybahçe ve Bekirpaşa adlı  iki parçalı anılırken 2008 YILINDAKİ YENİ DÜZENLEME İLE "İZMİT" ADI İADE EDİLMİŞTİR.

BAŞISKELE İLÇESI

Yeniköy, Bahçecik, Yuvacık ve Kullar ilk kademe belediyeleri kaldırılarak mahalleleri ile birlikte Karşıyaka ilk kademe belediyesine katılmıştır. Kullar ilk kademe belediyesine bağlı Ovacık, Vezirçitliği, Karadenizliler ve Mahmutpaşa mahallelerinin Yahyakaptan Kavşağı’ndan başlayarak Başiskele Kavşağı'na kadar, D130 Devlet Karayolu doğusunda kalan kısımları ile Bahçecik Bucağı (Servetiye Karşı, Servetiye Cami, Kazandere, Aksığın, Tepecik, Serindere, Camidüzü) ve Merkez Bucağı (Doğantepe) Kocaeli İli Başiskele İlçesi’ne bağlanmıştır. Karşıyaka Belediyesi’nin adı da Başiskele Belediyesi olarak değiştirilmiştir.

ÇAYIROVA İLÇESI

Şekerpınar ilk kademe belediyesi kaldırılarak mahalleleri ile birlikte Çayırova ilk kademe belediyesine katılmıştır. Çayırova Belediyesi ve Gebze İlçesi Belediyesi’ne bağlı Yenimahalle ve Çayırova Mahallelerinin D 100 Devlet Karayolu’nun kuzeyinde kalan kısımları Kocaeli İli Çayırova İlçesine bağlanmıştır

DARICA İLÇESI

Darıca İlk Kademe Belediyesi ve Gebze İlçe Belediyesi’ne bağlı Sırasöğütler, İstasyon, Abdi İpekçi ve Çayırova mahallelerinin tren yolunun güneyinde kalan kısımları ile Eskihisar Feribot Yolu’nun batısında kalan kısımları Kocaeli ili Darıca ilçesine bağlanmıştır.

DILOVASI İLÇESI

Tavşancıl İlk Kademe Belediyesi kaldırılarak mahalleleri ile birlikte Dilovası İlk Kademe Belediyesi’ne katılmıştır. Dilovası merkez olmak üzere Çerkeşli, Köseler, Tepecik, Demirciler köyleri bağlanarak Kocaeli ilinde Dilovası ilçesi kurulmuştur (Çerkeşli, Köseler, Tepecik, Demirciler, Gebze’nin Molla Fenari Bucağı’na Çerkeşli Gebze ilçesine bağlı idi).

KARTEPE İLÇESİ

Uzunçiftlik, Uzuntarla, Eşme, Acısu, Maşukıye, Büyükderbent, Arslanbey, Sarımeşe ve Suadiye ilk kademe belediyeleri kaldırılarak mahalleleri ile birlikte Köseköy İlk Kademe Belediyesi'ne katılmıştır. Köseköy Belediyesi merkez olmak üzere Sultaniye, Pazarçayırı, Örnekköy, Karatepe, Balaban, Nusretiye, Şirinsulhiye, Avluburun, Eşmeahmediye, Ketenciler köyleri bağlanmak ve Köseköy Belediyesi’nin adı Kartepe olarak değiştirilmek üzere üzere Kocaeli ilinde Kartepe ilçesi kurulmuştur (Daha önce Sultaniye, Pazarçayırı, Karatepe ve Örnekköy Bahçecik bucağına, Balaban, Nusretiye, Şirinsulhiye, Avluburun, Eşme Ahmediye ve Ketenciler de Derbend bucağına bağlı idiler).

İZMİT İLÇESI

Kuruçeşme, Bekirpaşa, Alikahya, Akmeşe ilk kademe belediyeleri kaldırılarak mahalleleri ile birlikte Saraybahçe ilk kademe belediyesine katılmıştır. Saraybahçe merkez olmak üzere Ovacık, Vezirçiftliği, Karadenizliler ve Mahmutpaşa mahallelerinin Yahyakaptan Kavşağı’ndan başlayarak, Başiskele Kavşağı’na kadar D-130 Devlet Karayolu’nun Batısı’nda kalan kısımları ile Akpınar, Fethiye, Kulfallı, Arızlı, Kabaoğlu, Ortaburun, Hasancıklar, Karaabdülbaki, Bayraktar, Gedikli, Zeytinburnu, Sapakpınar, Sultaniye, Süleymaniye, Mecidiye, Yenice, Çavuşoğlu, Ambarcı, Güvercinlik, Bağlıca, Düğmeciler, Kadriye, Balören, Arpalık İhsaniye, Kozluca, Kulmahmut, Dağköy, Emirhan, Biberoğlu, Eseler, Durhasan, Çayırköy, Yassıbağ, Çubukluosmaniye, Orhaniye, Kısalar, Gökçeören, Çubuklubala, Nebihoca, Kaynarca, Hakaniye, Böğürgen, Sekbanlı, Sepetçi, Süverler, Şahinler, Çağırgan, Bulduk, Kurtdere köyleri bağlanmak ve Saraybahçe Belediyesi’nin adı İzmit olarak değiştirilmek üzere üzere Kocaeli İli’nde İzmit İlçesi Kuruldu.

20012

08.10.2012 TBMM’ne verilen "Büyükşehir Belediyesi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik yapılmasına dair Kanun Tasarısı'nın kabulü ile İstanbul ve Kocaeli ili mülki sınırları içerisinde bulunan köy ve belediyelerin tüzel kişilikleri kaldırılmış, köyler mahalle olarak, belediyeler ise mahalleleriyle birlikte bağlı bulundukları ilçenin belediyesine katılmışlardır.