"İşiniz aynı zamanda yaşantınız olmalı"

Gazetemiz tarafından geleneksel düzenlenen DORUKTAKİLER’in 2021 töreninde “Yılın Sanatçısı” olarak Sahne Tasarımcısı, Tiyatro ve Sinema Dekorları, Kostümleri, Aksesuarları Tasarımcısı ve Realizetörü Erhan Demiray seçildi. Derince 60 Evler’de yaşayan Demiray, TRT dizilerinde sanat yönetmenliği de yaptı. Sinema filmlerinde sahne dekorları ve kostümleri tasarladı. 37 yıldır ömrünün büyük bir kısmını sanata ayıran Erhan Demiray Kocaeli’de 50’den fazla performans, çocuk ve yetişkin tiyatrosu dekorları yaptı. Halen Kocaeli’deki birçok tiyatronun dekor ve kostümlerini tasarlamakta ve yapmakta.

“HER BÖLÜMDE BİLİNEN BİR ELEMAN OLMUŞTUM”

Bülent EKİNCİ: Erhan Bey öncelikle kendinizi tanıtır mısınız? Erhan Demiray kendini nasıl tanımlıyor?

Afyonkarahisar doğumluyum. Babam Sabri Demiray asker olarak silahlı kuvvetler mensubu. Bu nedenle çocukluğum çeşitli illerde geçti öğrenciliğim döneminde öğretmenlerim resim çizim ve merak konularında hep övgü dolu sözler söylediler. İlk yönelimim bu şekilde oldu. Lise yıllarımda babam Kocaeli'ye yerleşti ve ben sanat okulunda öğrenciliğimi başladım. Okulun tiyatro kolunda hem oyuncu hem de dekoran olarak 4 yıl boyunca görev aldım. Aynı zamanda Kocaeli bölge tiyatrosu genç sahnede oyun, dekor, kostüm, ışık ve zaman zaman oyuncu olarak görev aldım. Nihayet Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sahne Sanatları Anabilim Dalı Tiyatro Bölümünden Sahne Tasarımcısı olarak mezun oldum. Fakültede sadece kendi bölümümde değil hemen hemen her bölümde artık bilinen bir eleman olmuştum. Bu şekilde bir başlangıç hikayem var.

“İŞİNİZ AYNI ZAMANDA YAŞANTINIZ OLMALI”

B.E.: Sahne oyunlarında görsellik oyunun önemli bir kısmını oluşturuyor. İyi bir dekor, sahne tasarımı ve kostüm yaratmanın püf noktaları nedir?

Her şeyden önce sürdürülebilir olmalı. Yani kesintisiz devamlılık gerektirir bulunduğumuz ortam. Sanatımıza uygun ve besleyici olmalıdır. Bu tek başına yetmez oradan bilgi birikim ve denemelerle dolu bir yorum gerekir yaşam gerekir. İşte bunların tümüne biz yetenek diyoruz. Yaratıcılık sanatı içselleştirme ve özümseme de ekleyince ortaya eksiksiz sahne tasarımcısı radyatör ve hatta uygulayıcısı çıkmış olur. Kısaca geçici heves tatmin edici bir hobi gibi görülmemesinin sizin hayatınızda olmalı. Yani işiniz aynı zamanda yaşantınız olmalı.

“DEKOR TASARIMINDA CUMHURİYET GELENİ FAKTÖRÜ”

B.E.: Türkiye dekor tasarımı konusunda Dünya le kıyaslandığında hangi noktada?

Türkiye’de dekor tasarımı çok iyi noktadadır. Çünkü sahne tasarımı konusunda bir Cumhuriyet Geleneği vardır. Yani Türkiye Cumhuriyeti Devlet Tiyatroları, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Opera ve Bale geleneği vardır. Bu kurumlarda oynanan oyunların sahne tasarımları bir mühendislik-mimarlık gibi görünür ve gerçekçidir. Gerek dekor gerekse kostüm ve aksesuarlar sahne tasarımcısının yazılı metnine sadık kalarak kendi düşüncesinin eseridir. Yani yaratıcı estetik bir eserdir. Tasarımcı esir olduğu için telif hakkını tabidir.

“ÖZGÜNLÜĞÜM MALZEME SEÇİMİ”

B.E.: Sahne sanatlarında dekor, kostüm ve tasarım özgünlük gerektiriyor. Siz tasarımlarınızda farklı neler yapıyorsunuz?

Farklı bakarım. Ben öncelikle yazar ile yönetmen ile etrafınca konuşurum.  Fikir alışverişinde bulunurum. Eskizleri mi, karalarımı, dramaturji sürecinde somut çizimlerim ile katılırım. Bunu yapan tasarımcılardan biriyim. Herkes tekstimi alır, tasarlar yapar getiririm.  Provaların tüm aşamalarında katılmaya çalışırım. Davranış olarak bu alışkanlığımı beğeniyorum. Özgünlüğüm ise malzeme seçiminden kaynaklanıyor. Geri dönüşüm malzemelerinden sahne dekorları yapmayı başaran tek tasarımcıyım. Kocaeli'de geri dönüşüm materyali bulmak konusunda da şanslı sayılarım. Özellikle çocuk oyunlarında geri dönüşüm materyallerini çok kullanıyorum. Biliyorum ve ona göre şekil vererek renklendiriyorum. Bunları üretirken aklımda sahne ışıkları var. Çünkü sahnede istediğin her şey sadece orada gerçektir. Oyun bitince tüm renkler ve motifler gerçekliğini kaybeder.

B.E.: Sahne Tasarımına yönelmek isteyen kişilere ne önerir siniz?

Çalışmak, çalışmak, çalışmak.

Denemek, denemek, denemek.